Op het jaarcongres zal de Pieter van Foreest wetenschapsprijs worden uitgereikt. Deze prijs wordt tweejaarlijks uitgereikt door de Pieter van Foreest Stichting aan studenten of niet-gepromoveerde junior onderzoekers die op grond van een masterscriptie dan wel tijdschriftartikel getuigenis hebben gegeven van hun uitzonderlijk wetenschappelijk talent. Inzendingen dienen plaats te vinden op voordracht van een hoogleraar.
Voor meer informatie, zie de congrespagina van het jaarcongres 2020.
De eerste sprekers voor het jaarcongres 2020 “Filosofie van het virus” zijn bevestigd:
Martine de Vries (LUMC) is Hoogleraar Normatieve aspecten van de Geneeskunde bij het LUMC en zal op het congres spreken over Ethiek van schaarste
Bert Keizer is (oud) verpleeghuisarts, filosoof en schrijver en zal spreken over zorg en overwegingen rond het einde van het leven
Roland Bal (Erasmus Universiteit) is Hoogleraar Healthcare Governance en zal op het congres spreken over Beslissen in onzekerheid
Rina Knoeff (Rijksuniversiteit Groningen) is medisch historicus en zal een historisch perspectief geven
De laatste spreker(s) en de locatie zullen wij zo snel mogelijk bekend maken.
Het VFG congres gaat dit jaar over het virus. De uitbraak van het coronavirus houdt momenteel de hele wereld in zijn greep. Honderdduizenden mensen sterven wereldwijd aan de gevolgen van covid-19. Ook in Nederland kraakt de zorg: de capaciteit op IC’s is maar net voldoende en in sommige verpleeghuizen werken zorgverleners zonder adequate bescherming en overlijdt een groot deel van de bewoners. De crisis dwingt tot veel inspanningen en maatregelen die urgent zijn, maar zorgt ook voor veel vragen en dilemma’s die om rustige overdenking vragen. Maatschappelijk debat en filosofische reflectie komen tijdens de crisis al volop op gang, maar na de piek van de pandemie zal de behoefte daaraan nog toenemen. Hoe kijken we terug, hoe gaat het verder met de crisis? Waar kwam het virus vandaan en gaat het nog weer weg? Wat zijn de blijvende veranderingen voor de zorg en voor de samenleving?
Het VFG congres vindt plaats op 21 november. De locatie en sprekers worden later bekend gemaakt.
Op zaterdag 9 november vond het jaarcongres 2019 plaats in het Jeroen Bosch Ziekenhuis in Den Bosch. Het onderwerp was ‘Dokter ziek van controle?’
We kijken terug op een geslaagde, inspirerende en interessante dag. We bedanken alle sprekers, workshopleiders en geïnteresseerden voor hun aanwezigheid!
Lees hier een verslag van het congres van Ingeborg Engelbert.
Wij kijken uit naar het jaarcongres 2019. Hou de website in de gaten voor meer informatie.
Update: Inschrijving nu gesloten.
(Bij vragen, stuur een mail aan info@filosofieengeneeskunde.nl)
Schrijf u in voor het VFG jaarcongres “Dokter ziek van controle?”op 9 november in het Jeroen Bosch ziekenhuis in Den Bosch.
Zie programma en sprekers voor de titels en beschrijvingen van de lezingen. Of ga direct op deze pagina naar aanmeldingsknoppen.
Met Sjoerd Repping · Merel Noorman · Hester van de Bovenkamp · Ashley de Bie Dekker · Hans Peter Jung · Siri Beerends · Rob Houtepen · Ingeborg van den Bold.
Graag attenderen wij u op onderstaande onderzoeksbevindingen, verenigingen en academies. Met dank aan mevrouw Ida-Marie Hoek. Heeft u een aankondiging voor een interessante lezing, bijeenkomst, discussie, promotie, of voor het verschijnen van een interessant boek, stuur dat dan even door naar secretaris@filosofieengeneeskunde.nl zodat wij deze aankondiging kunnen delen met alle leden.
In deze VFG alert:
1) ONDERZOEK: Beeldende therapie verminderd angstklachten
2) VERENIGINGEN EN ACADEMIES: Hipposocrates + Genootschap voor Antieke Geneestkunde + Academie Antroposofische Gezondheidszorg
—————————————————————————————————————————————————————–
Uit onderzoek van Annemarie Abbing, verbonden aan Hogeschool Leiden en promovenda bij Universiteit Leiden, blijkt dat beeldende therapie een positief effect heeft op het verminderen van angstklachten bij vrouwen met een angststoornis.
Abbing (1979) heeft voor het eerst in Nederland een vergelijkend onderzoek gedaan naar de effectiviteit van beeldende therapie bij vrouwen met angstklachten. De resultaten van het onderzoek zijn gepubliceerde in het gerenommeerde ‘Frontiers in Psychology’
Lees het artikel online op de website.
Graag attenderen wij u op onderstaande evenementen, oproepen en publicaties op het snijvlak van filosofie en geneeskunde. Heeft u een aankondiging voor een interessante lezing, bijeenkomst, discussie, promotie, of voor het verschijnen van een interessant boek, stuur dat dan even door naar secretaris@filosofieengeneeskunde.nl zodat wij deze aankondiging kunnen delen met alle leden.
In deze VFG alert:
1) BOEK: ‘Het echte leven is hier’ van Paul Kranendonk + boodschap van de auteur
2) CONFERENTIE: Concerning Maternity Part III
3) PERSBERICHT: ‘Hersendood is een juridische afspraak’
WAT GEBEURT ER WERKELIJK ACHTER DE SCHERMEN VAN DE IC?
In een persoonlijk essay geeft VFG lid Paul Kranendonk een inkijkje in een wereld die voor de meeste mensen gelukkig verborgen blijft: de wereld van de intensive care. Paul Kranendonk werkt al jaren als verpleegkundige op de ic-afdeling. Zijn verhaal is soms schokkend, soms ontroerend, maar bovenal erg indringend. Het schept een goed beeld van hoe het is om te werken op een afdeling waar iets minder dan een op de vijf mensen komt te overlijden. Wat het liggen op de ic doet met de naasten van de patiënt, maar bovenal hoe een verpleegkundige dit ervaart. Paul Kranendonk schrijft zijn verhaal op een beschouwende en beeldende manier, die je als lezer het boek intrekt.
Hier een klein stukje over waar mijn boek ongeveer over gaat. Mochten jullie nog meer willen weten of als er verduidelijkingen nodig zijn, dan hoor ik het graag.
Het boek heeft als titel “het echte leven is hier”. Normaal associëren we zo’n titel juist met een fijn gevoel bijvoorbeeld vakantie of het naar je zin hebben. Jee zeg je dan; nou dit is toch wel even echt leven zeg. Toch hoort ook juist datgene wat je niet wilt dat je overkomt ook bij het echte leven.
In mijn boek gaat het over ervaringen op de intensive care. Een afdeling die door de meeste mensen wordt gevreesd. Als we iets niet bij het echte leven vinden horen is het wel een opname op een intensive care.
Als je wordt opgenomen op een intensive care is hoop een heel sterke emotie bij zowel de patiënt maar ook bij de familie of vrienden. Je hoopt op genezing, dat het allemaal wel mee zal vallen. Dat is lang niet altijd het geval. Een opname of ervaring met een intensive care laat grote sporen na, zowel lichamelijk en emotioneel.
Waar je ook mee wordt geconfronteerd is het gegeven dat je je zelf de vraag zal stellen “niet alles wat kan moet” een inmiddels bekende slogan van de artsenfederatie KNMG. In deze tweespalt is mijn boek geschreven. De moeilijke wisselwerking tussen het hebben van hoop en onszelf de vraag stellen; moet dit alles nu nog wel.
Wat zijn de gevolgen van de opname op een intensive care en kun je daarna weer verder met je leven? Daarin is het zoeken naar een antwoord, een antwoord wat afspeelt in de tijd. Een antwoord dat een gezamenlijk zoeken moet zijn zowel door zorgverleners als door de patiënt en zijn familie.
Ik hoop met dit boek te verduidelijken wat een intensive care inhoud zowel voor zorgverleners, patiënt en zijn naaste.
2) CONFERENTIE: Concerning Maternity Part III: Ethics, Care and Subjectivity
Ethics, Care and Subjectivity
The Concerning Maternity Network at the University of Humanistic Studies welcomes you at this international conference the 7th of May, where we will analyze and explore the lived experience of both pregnant and maternal subjectivity, as well as that of midwifery, in order to consider the question: what are pregnant and maternal subjectivities and how can maternity care attune to them adequately?
Respectful Maternity Care
An increasing number of mothers and professionals in maternity care are advocating for Respectful Maternity Care, care that integrates the voices of pregnant and birthing people to be heard and taken into account. Pregnancy, giving birth and motherhood are unique and existentially transformative experiences, that can change the way one experiences oneself, one’s body, one’s relations to others, and to the world. Being relational in their core, pregnancy and maternity pose problems to the Western view on individuality as separate and demarcated, in both an ethical and an existential perspective.
In order for Respectful Maternity Care to become a common ground in practice, two things need to be investigated on a theoretical level: 1) the potential of a new ethical framework suited specifically for the relationality at stake in maternity care; and 2) the possibility of a philosophical conception of the pregnant and maternal subject who we claim to be at the center of ‘woman-centered-care’. For who exactly is this person? What can we say about the subjectivity of carrying, birthing and taking care of a child?
Please join us to discuss these questions with writers, mothers, midwives, and academics in midwifery theory, philosophy, care-ethics, and psychosocial theory.
Het jaarcongres zal dit jaar plaatsvinden op zaterdag 9 november 2019.
Graag attenderen wij u op onderstaande evenementen, oproepen en publicaties op het snijvlak van filosofie en geneeskunde.
Heeft u een aankondiging voor een interessante lezing, bijeenkomst, discussie, promotie, of voor het verschijnen van een interessant boek, stuur dat dan even door naar secretaris@filosofieengeneeskunde.nl zodat wij deze aankondiging kunnen delen met alle leden.
In deze VFG alert:
1) BOEK: Filosofie & Geschiedenis van de Gezondheidszorg
2) LEZING: Luc Deliens over ‘Assisted dying and palliative care’ | 19-03
3) PODCAST: Medische Ethiek met Pia Dijkstra
4) SUMMERSCHOOL: What about the family?
5) OPROEP: Bijdrage Podium voor Bio-ethiek
1) BOEK: Filosofie & Geschiedenis van de Gezondheidszorg
door Toine Pieters en Guy Widdershoven
Overzicht van actuele thema’s in de zorg, steeds belicht door een filosoof en een historicus. Onmisbaar voor studenten en professionals in de gezondheidszorg.
Filosofie & geschiedenis van de gezondheidszorg biedt een overzicht van filosofische visies op en historische achtergronden van actuele ontwikkelingen in de gezondheidszorg. Met een oriëntatie op de praktijk en de toekomst.
Inhoud
De twaalf hoofdstukken zijn steeds geschreven door zowel een filosoof als een historicus. Aan de orde komen onderwerpen als:
Opzet per hoofdstuk
Naast een algemene inleiding bevat elk hoofdstuk actuele casuïstiek uit de klinische praktijk, om de relevantie van filosofische en historische inzichten te verduidelijken.
De hoofdstukken worden afgesloten met aanbevolen literatuur en toetsvragen.
2) LEZING: Luc Deliens over ‘Assisted dying and palliative care’ [Engels]
March 19th, 16:30, Huize Heyendael, Geert Grooteplein 9, followed by drinks.
Keynote lecture for the Advanced European bioethics course ‘Suffering, Death and Palliative Care’.
‘Assisted dying and palliative care: two antagonistic practices or two sides of the same coin?’
By Luc Deliens, Director of the End-of-Life Care Research Group, professor of Palliative Care Research, Free University Brussels and Ghent University
In the international debate about assisted dying, it is commonly stated that assisted dying is incompatible with palliative care. In Belgium, where euthanasia was legalized in 2002, empirical evidence can shed light on this relationship. In a context of legalized euthanasia, euthanasia and palliative care do not seem to be contradictory practices. A substantial proportion of people who make a euthanasia request are seen by palliative care services, and for a majority of these, the request is granted. The Federation for Palliative Care Flanders-Belgium strongly opposed the legalization of euthanasia before the euthanasia law was implemented in 2002, but their position has changed dramatically since then. In their latest position, they endorsed the viewpoint that euthanasia can be embedded in palliative care. In this lecture, the complex relationship between euthanasia and palliative care services will be further explored within a context of legalized euthanasia in Belgium.
Admittance is free, please register by sending an email to: Valesca Hulsman, Valesca.Hulsman@Radboudumc.nl
3) PODCAST: Medische Ethiek met Pia Dijkstra
Het is weer eens wat anders: politici die hun standpunten via podcasts aan de man brengen. Pia Dijkstra (D66) spreekt elke twee weken met een gast over een medisch-ethisch thema, waarbij de keuzevrijheid van mensen een belangrijke rol speelt. De eerste gast is journalist Henk Blanken, die zichzelf ‘correspondent dood & aftakeling’ noemt, sinds hij kampt met de ziekte van Parkinson. Hij gaat met Dijkstra in gesprek over zijn uitgesproken ideeën over euthanasie bij mensen met dementie.
Pia’s Podast is via Spotify te beluisteren.
4) SUMMERSCHOOL: What about the family? [Engels]Dear colleagues,
This coming summer I will organize a Summerschool on Family Ethics and Health Care at the University of Groningen, 12-18th of August 2019. Two years ago, the first Summerschool was evaluated by the international PhD students and Postdocs’ as ‘excellent’. This year we hope to achieve a similar result.
For more information, please consult the website. https://www.rug.nl/education/summer-winter-schools/summer_schools_2019/what_about_the_family/
We will work with the new – to be published – handbook on Family Ethics, Oxford University Press. See for more information on this publication, the website of OUP: https://global.oup.com/academic/product/what-about-the-family-9780190624880?cc=nl&lang=en&
Prof. dr Marian Verkerk
Full Professor Ethics of Care
University Medical Centre Groningen
5) OPROEP: Bijdrage Podium voor Bio-ethiek
De redactie van het Podium voor Bio-ethiek (www.NVBe.nl) nodigt u uit een bijdrage te schrijven over het thema: Het Nationaal Preventieakkoord: ethisch en bio-politiek belicht.
November 2018 lanceerde het kabinet het Nationaal Preventieakkoord – Een gezonder Nederland. Dit akkoord stelt een waslijst aan maatregelen voor op het gebied van roken, overgewicht en problematisch alcoholgebruik. De bedoeling is dat in 2040:
‘[K]inderen en jongeren […] veel meer [zullen] bewegen in een gezonde omgeving: thuis, op de kinderopvang, op school en bij de sportvereniging, waar ze natuurlijk allemaal met de fiets naar toe gaan. En voor volwassenen gaat het ook op: minder overgewicht, obesitas en diabetes. Merkbaar gezondere mensen die overtuigend gezondere keuzes maken in een gezonde omgeving en dagelijks lopen, fietsen en sporten: de beweging naar een gezonder Nederland.
Zo zullen in 2040 kinderen de geur van tabaksrook niet meer kennen. […] En zo zullen jongeren onder de 18 jaar het normaal vinden dat ze geen alcohol drinken.’
De publieke discussie over het akkoord ging over wie er wel en niet aan tafel zat bij het opstellen, over de vraag of er voldoende aandacht is voor sociale verschillen, de vraag of de voorgestelde maatregelen wel ver genoeg gaan, en over de vraag of de voorstellen niet té ver gaan. De discussie over betutteling versus preventie lijkt echter tot een achterhoedegevecht te zijn geworden. We lijken doordrongen van het belang van gezond leven, van het idee dat voorkomen beter is dan genezen, én van het besef dat we als ‘autonome’ individuen wel wat ondersteuning van onze sociale en fysieke omgeving kunnen gebruiken om risico’s te verkleinen.
Is het preventieakkoord daarmee het summum van een instrument van bio-politiek in Foucauldiaanse zin? Met andere woorden: disciplineren we onszelf door dit akkoord (nog verder) tot gezonde burgers door ons vrijwillig te onderwerpen aan de logica van risicofactoren, en door gezond gedrag als deugdzaamheid en gezondheid als het allerbelangrijkste in het leven te zien? Wordt gezond gedrag normaal gedrag zodat mensen die roken, drinken en ongezond eten afwijkend zijn? Of betekent de toenemende aandacht in het akkoord voor omgevingsfactoren juist een afzwakking van dergelijke bio-politiek? Als er wel sprake is van toenemende bio-politiek, is dat wenselijk? Leidt ze tot stigmatisering? Reduceert ze ongezond gedrag tot een individueel probleem?
In hoeverre botsen maatregelen uit het preventie akkoord met onze autonomie en/of privacy? En hoe zorgen we ervoor dat voorgestelde maatregelen voor iedereen het gewenste effect hebben?
Uw bijdrage
Wilt u een bijdrage leveren aan het Podium voor Bio-ethiek over dergelijke vragen, stuurt u dan voor 20 maart 2019, een voorstel (max. 150 woorden) naar de themaredactie:
De deadline voor de eerste complete versie (ca. 1500 woorden) is 25 april. De deadline voor de definitieve versie is 20 mei. De themaredactie beslist of een artikel al dan niet wordt geplaatst.
Houdt u wat betreft stijl en inhoud rekening met het feit dat het Podium door een breed publiek wordt gelezen.
